21-10-2013, 04:19
mert'in yazdiklarina ek olarak ben de bu turun akdeniz'de nerelerde avlandigini nasil yasadigini arastirmistim. Arastirmalarimda cok az akademik kaynak kullandim. Genelde google'da yunanca, italyanca, fransizca ve ispanyolca buyuk beyaz kopekbaligi gibi terimleri aratarak bilgi derlemesinde bulundum.
Bu balik degisik yogunluklarda Akdeniz'in her yerinde mevcut. akademik kaynaklari arayanlar dr. hakan kabasakal'in yayinlarini takip edebilirler. konu hakkinda bilginiz ya da hikayeniz varsa kendisine blog'undan da (derin takip) ulasabilirsiniz.
Benim google'dan buldugum, Adriyatik'ten Sicilya'ya kadar olan orta akdeniz kiyilarinda yogunlasan temas ve saldiri kayitlari var. Ege'de Oniki ada etrafinda, Adriyatigin guneyindeki iyon denizinde, ozellikle Korfu yarim adasi etrafinda ve bizde daha cok Bogaz'lara yakin bolgelerde kayitlar var (ya da bu sekilde biliniyor). Kopekbaligi solungaclarini acip kapayamadigi icin surekli yuzmek zorundadir. Surkulasyonu saglamak icin akintili yerlerde bulunmayi severler. Bogazlar bu sebeple hayvanin yasamasi ve dinlenmesi acisindan cazip yerler.
sicilya ve guney Italya'yi ayiran Messina bogaz'i da buna ornek. Matanza diye tabir edilen kanli orkinos avlarinda bircok kez buyuk beyaz yakalanmis ve gorulmus.
Mert cok onemli bir konuya daha deginmis; diyetleri Akdeniz'de farkli oldugu icin bu baliklar muhtemelen Okyanuslara kiyasla bizim sularimizda kiyilara fazla sokulmuyorlar. Ege haritasinda bu baliklarin insana saldirdigi yerleri isaret ettigimizde kapali denizlerin ve ic korfezlerin daha riskli oldugunu goruyoruz. Bu ya insan temasinin arttigi bolgeler olarak isaretlenebilir ya da baligin bu tarz yerlere sokulduktan sonra derin suya ulasana kadar bir sure (tabir-i caizse acikana kadar) barindigi ve eli mahkum olarak besinini kiyida aradigi idda edilebilir.
Gokava korfezi, Marmaris-Datca arasinda bulunan bolge bu tanima uyuyor. Zaten Yunanca bir siteden buldugum kadariyla Simi ve Kos adalarinda Sunger dalicilarina beyaz kopekbaligi saldirilari olmus. kaynak veremiyorum cunku ilk mesajim oldugu icin url paylastirmiyor.
bizde resmi olmayan kayitlara gecen 4 saldiri var. Google Maps'den bakarsaniz, Istanbul Tuzla'da Incir adasi olarak gorunen kayanin orda Dr. Gungor Guven talihsiz bir saldiri yasamis. Yine Dilovasi'nda (Korfezin en cok daraldigi yerde) 1980lerde bir avukat'in beyaz kopekbaligi tarafindan parcalandigi soyleniyor. Iki vakada da zipkinli balik avi soz konusuymus.
gungor guven vakasi temmuz 1967'de yasanmis. hatta Milliyet ve Cumhuriyet arisivinden olayin detaylarina ulasmak mumkun.
Artik bogaz da ve IStanbul cevresinde bu tarz bir vakanin yasanmayacagini tahmin ediyorum. Orkinos kalmadigi icin avcinin da baska yerlere cekildigini tahmin ediyorum. Zaten artik ana akim medyada bozcamgozler ve sapankuyruk disinda bir turun yakalandigini gormuyoruz. Ne zaman JAWS haberi gorsek zavalli bozcamgozlerin teshir edildigini goruyoruz.
Bazi Arkadaslar bu baliktan nasil korunuruz diye sormus:
Yunanistan'da yine 1967-68(?) yilinda yasanan ilginc bir olayin grafik anlatimini okumustum. MArgulis denen 10 yaslarinda kucuk bir kiz Corfu yarimadasi yakinlarinda ailesinin yatini takip eden yunuslarla yuzmek icin denize atliyor. Yunuslar yati acik denizden itibaren uzun sure takip etmisler. Kiz denize atladiktan cok kisa bir sure sonra Buyuk beyaz gelip kizi butun olarak yutuyor. Ailenin ve dostlarinin onunde cok trajik sekilde gerceklesen bir olay bu. Burda onemli bir detay var, Yunuslar uzun suredir Akdeniz'deki beyaz kopekbaliklarinin menusunde yer aliyor. Kissadan hisse, denizde yunus varken suyun disina cikmak akil kari bir davranis. Zira yunusun avcisi da takipte olabilir. Dedemin anlattigina gore (kahvede duydugu bir hikaye) Izmir korfezinde bir dalgic buyuk bir beyaz k.baligiyla karsilasmis. Korfezin kirli olmadigi yirlarda gerceklesen bu olayda dalgic (olayi anlatan adam) soguk kanli bir sekilde hayvanin gecip gitmesini beklemis. Benim kucuklugumde bile (80lerde) Karsiyaka vapurunda yunuslari gorurduk. Avcisinin da etrafta olmasi olasi bir ihtimal.
Yani suyun icindeyken beyaz kopekbaligi gorduyseniz pek dikkat cekmeden gecip gitmesini bekleyin, size yaklasirsada zipkininizla, cok fazla taciz etmeden de burnuna dokunun. Kaplan kopekbaliklariyla dalanlar hayvani bu sekilde uzakta tutuyor. Bu hayvanlarin hareketleri birden hizlanirsa saldiri moduna gectigini duymustum. o zaman artik ne yaparsiniz bilemiyorum, allah kimseye bu tecrubeyi yasatmasin.
Italya'da yasanmis trajik ve medyaya yansimis bir olaydan bahsetmek istiyorum. Saniyorum 80lerin ilk yarisi, Kuzey Italya'da Pisa ve Roma arasinda kalan kiyida (tam olarak yeri hatirlayamiyorum) 3 kisilik bir grup daliyor. Yalan olmasin ama tuplu dalista zipkin da var. Dalanlardan (baba-ogul), oglu babasini suyun ustune cok buyuk bir beyaz kopekbaliginin agzinda tuttugunu goruyor. hayvan adama alttan saldirmis ve muhtemelen saldirmadan once bir sure pusuda beklemis. bu olay direk baligin meraktan degil de, beslenmek amaciyla yaptigi bir saldiri olarak yorumlanabilir. Bu hikayeden anlasilansa suyun dibinde, yuzeyinde oldugundan daha guvendesiniz.
Gerci gungor guven'in hikayesinde rahmetlinin suyun dibinde oldugu anlatilmisti. tam dibinde mi ya da ortasinda mi, tabii bilemiyoruz.
bugune kadar okuduklarimi ozetlersem, bu balikla karsilasmak sanilanin aksine cok daha olasi. ama bu karsilasmalarda baligin size saldirma ihtimali de dusunulenden cok daha az. Ben genel olarak mert'le ayni fikirleri paylasiyorum. Bu baligin mevsimsel davranislari bilimsel yontemlerle calisilirsa, gocleri ve beslenme sekli hakkinda daha fazla bilgiye sahip olabiliriz. hatta bu tarz calismanin ekonomik bir getirisi de olur cunku buyuk beyaz denizlerdeki "apex predator" yani en ust basamaktaki yirtici. Bu balik nerdeyse, avlanacak besikn de muhtemelen ordadir. ve bu baligin davranislarina bakilarak balikciligimiz daha kontrollu ve saglikli bir sekilde yapilabilir.
hepinize guvenli dalislar dilerim
Bu balik degisik yogunluklarda Akdeniz'in her yerinde mevcut. akademik kaynaklari arayanlar dr. hakan kabasakal'in yayinlarini takip edebilirler. konu hakkinda bilginiz ya da hikayeniz varsa kendisine blog'undan da (derin takip) ulasabilirsiniz.
Benim google'dan buldugum, Adriyatik'ten Sicilya'ya kadar olan orta akdeniz kiyilarinda yogunlasan temas ve saldiri kayitlari var. Ege'de Oniki ada etrafinda, Adriyatigin guneyindeki iyon denizinde, ozellikle Korfu yarim adasi etrafinda ve bizde daha cok Bogaz'lara yakin bolgelerde kayitlar var (ya da bu sekilde biliniyor). Kopekbaligi solungaclarini acip kapayamadigi icin surekli yuzmek zorundadir. Surkulasyonu saglamak icin akintili yerlerde bulunmayi severler. Bogazlar bu sebeple hayvanin yasamasi ve dinlenmesi acisindan cazip yerler.
sicilya ve guney Italya'yi ayiran Messina bogaz'i da buna ornek. Matanza diye tabir edilen kanli orkinos avlarinda bircok kez buyuk beyaz yakalanmis ve gorulmus.
Mert cok onemli bir konuya daha deginmis; diyetleri Akdeniz'de farkli oldugu icin bu baliklar muhtemelen Okyanuslara kiyasla bizim sularimizda kiyilara fazla sokulmuyorlar. Ege haritasinda bu baliklarin insana saldirdigi yerleri isaret ettigimizde kapali denizlerin ve ic korfezlerin daha riskli oldugunu goruyoruz. Bu ya insan temasinin arttigi bolgeler olarak isaretlenebilir ya da baligin bu tarz yerlere sokulduktan sonra derin suya ulasana kadar bir sure (tabir-i caizse acikana kadar) barindigi ve eli mahkum olarak besinini kiyida aradigi idda edilebilir.
Gokava korfezi, Marmaris-Datca arasinda bulunan bolge bu tanima uyuyor. Zaten Yunanca bir siteden buldugum kadariyla Simi ve Kos adalarinda Sunger dalicilarina beyaz kopekbaligi saldirilari olmus. kaynak veremiyorum cunku ilk mesajim oldugu icin url paylastirmiyor.
bizde resmi olmayan kayitlara gecen 4 saldiri var. Google Maps'den bakarsaniz, Istanbul Tuzla'da Incir adasi olarak gorunen kayanin orda Dr. Gungor Guven talihsiz bir saldiri yasamis. Yine Dilovasi'nda (Korfezin en cok daraldigi yerde) 1980lerde bir avukat'in beyaz kopekbaligi tarafindan parcalandigi soyleniyor. Iki vakada da zipkinli balik avi soz konusuymus.
gungor guven vakasi temmuz 1967'de yasanmis. hatta Milliyet ve Cumhuriyet arisivinden olayin detaylarina ulasmak mumkun.
Artik bogaz da ve IStanbul cevresinde bu tarz bir vakanin yasanmayacagini tahmin ediyorum. Orkinos kalmadigi icin avcinin da baska yerlere cekildigini tahmin ediyorum. Zaten artik ana akim medyada bozcamgozler ve sapankuyruk disinda bir turun yakalandigini gormuyoruz. Ne zaman JAWS haberi gorsek zavalli bozcamgozlerin teshir edildigini goruyoruz.
Bazi Arkadaslar bu baliktan nasil korunuruz diye sormus:
Yunanistan'da yine 1967-68(?) yilinda yasanan ilginc bir olayin grafik anlatimini okumustum. MArgulis denen 10 yaslarinda kucuk bir kiz Corfu yarimadasi yakinlarinda ailesinin yatini takip eden yunuslarla yuzmek icin denize atliyor. Yunuslar yati acik denizden itibaren uzun sure takip etmisler. Kiz denize atladiktan cok kisa bir sure sonra Buyuk beyaz gelip kizi butun olarak yutuyor. Ailenin ve dostlarinin onunde cok trajik sekilde gerceklesen bir olay bu. Burda onemli bir detay var, Yunuslar uzun suredir Akdeniz'deki beyaz kopekbaliklarinin menusunde yer aliyor. Kissadan hisse, denizde yunus varken suyun disina cikmak akil kari bir davranis. Zira yunusun avcisi da takipte olabilir. Dedemin anlattigina gore (kahvede duydugu bir hikaye) Izmir korfezinde bir dalgic buyuk bir beyaz k.baligiyla karsilasmis. Korfezin kirli olmadigi yirlarda gerceklesen bu olayda dalgic (olayi anlatan adam) soguk kanli bir sekilde hayvanin gecip gitmesini beklemis. Benim kucuklugumde bile (80lerde) Karsiyaka vapurunda yunuslari gorurduk. Avcisinin da etrafta olmasi olasi bir ihtimal.
Yani suyun icindeyken beyaz kopekbaligi gorduyseniz pek dikkat cekmeden gecip gitmesini bekleyin, size yaklasirsada zipkininizla, cok fazla taciz etmeden de burnuna dokunun. Kaplan kopekbaliklariyla dalanlar hayvani bu sekilde uzakta tutuyor. Bu hayvanlarin hareketleri birden hizlanirsa saldiri moduna gectigini duymustum. o zaman artik ne yaparsiniz bilemiyorum, allah kimseye bu tecrubeyi yasatmasin.
Italya'da yasanmis trajik ve medyaya yansimis bir olaydan bahsetmek istiyorum. Saniyorum 80lerin ilk yarisi, Kuzey Italya'da Pisa ve Roma arasinda kalan kiyida (tam olarak yeri hatirlayamiyorum) 3 kisilik bir grup daliyor. Yalan olmasin ama tuplu dalista zipkin da var. Dalanlardan (baba-ogul), oglu babasini suyun ustune cok buyuk bir beyaz kopekbaliginin agzinda tuttugunu goruyor. hayvan adama alttan saldirmis ve muhtemelen saldirmadan once bir sure pusuda beklemis. bu olay direk baligin meraktan degil de, beslenmek amaciyla yaptigi bir saldiri olarak yorumlanabilir. Bu hikayeden anlasilansa suyun dibinde, yuzeyinde oldugundan daha guvendesiniz.
Gerci gungor guven'in hikayesinde rahmetlinin suyun dibinde oldugu anlatilmisti. tam dibinde mi ya da ortasinda mi, tabii bilemiyoruz.
bugune kadar okuduklarimi ozetlersem, bu balikla karsilasmak sanilanin aksine cok daha olasi. ama bu karsilasmalarda baligin size saldirma ihtimali de dusunulenden cok daha az. Ben genel olarak mert'le ayni fikirleri paylasiyorum. Bu baligin mevsimsel davranislari bilimsel yontemlerle calisilirsa, gocleri ve beslenme sekli hakkinda daha fazla bilgiye sahip olabiliriz. hatta bu tarz calismanin ekonomik bir getirisi de olur cunku buyuk beyaz denizlerdeki "apex predator" yani en ust basamaktaki yirtici. Bu balik nerdeyse, avlanacak besikn de muhtemelen ordadir. ve bu baligin davranislarina bakilarak balikciligimiz daha kontrollu ve saglikli bir sekilde yapilabilir.
hepinize guvenli dalislar dilerim
