Balık Hafızası ,

[Mufi]

balıkta hafıza

Arkadaşlar Balıklardaki hafıza konusunda Kanada kaynaklı bilimsel bir siteden edindiğim bilgiyi paylaşmak istiyorum
Kanadalı Araştırmacıların yaptıkları deneylerin sonuçlarını aktarmak istedim.

Balık hafızası konusunda bir çok yerde bir değiş vardır ..balık hafizası 3 sn. diye .Bu tamamen yanlıştır

Balıklarda özellikle beslenme konusunda Renk+Koku+Görüntü yü hafızasına kaydetme özelliği bulunmaktadır..

Deneyimler sonucu Balıklar besinlerini yaşamı boyunca hatırlama yolu ile alır.ve beslenmesini sürdürür.

Balıklar Yeni bir besin konusundaki ilk deneyimin üzerinden haftalarda geçse akabinde o besini tekrar hatırlamaktadır

bazı türlerde yıllar boyu süren hafıza yetenegine inanılmaktadır ancak çok uzun süreli (yıllarboyu) deney ve araştırma yapmanın mümkün olmadıgı bu şartlarda sadece olay tahminde kalmaktadır

Dogal ortamda bir balıga uzun yıllar defalarca deney yapma imkanı yoktur.

Doganın düzenine dayalı olarak aynı balıgı 2/3 yıl sonra aynı yerde bulmanın imkanı olmamaktadır.

Doğal olmadıgı için laboratuar ortamlarıda bu iş için yetersiz kalır..

Kanadalı Stephen Reebs adlı araştırmacı bahçesinde oluşturdugu bir havuzda levrek ve yayın balıgı beslemeye başlıyor. her gün günluk palet yemlerini veriyor.

Bir muddet sonra balıkların su dışındaki seslere tepki verdiğini gören Stephen reebs bu dafa yemleri vermeden önce iki kez
-Balık,Balık
diye sesleniyor ve akabinde yem veriyor.
bu siteme alışan balıklar bir süre sonra dışardan gene sese göre havuzda yönlerini değiştirip yemin gelecegini öğrenmiş oluyorala.
yem gelmesede sesin geldiği yere dogru bir hareket gözleniyor.

bu deneme nin akabinde 3 ay sisteme ara veriyor ve sessiz besleme yapıyor..3 ay sonra tekrar sesli beslenmede bakıların sesi unutmadıklarını ve sesin geldiği köşeye dogru yöneldiklerini görüyor.
sessiz yemleme süreyi 1 yıla çıkardıgı halde akabinde tekrar sesli yemlemeye geçince balıkların hatırladıgını görüyor.

Aynı konuda Dr. Johny Pitcher renkli boruların içinden balıkları besleme deneyiminde devamlı sarı rengi kullanarak balıkların her yem saatinde sarı renkli tübe geldiğini görüyor..
tüplerin yeri değişsede / ortadan kaldırılada akabinde tekrar kondugunda sarıyı takib eden balıkların hafızasında renk kaydının oldugunu saptıyor..

Aynı hafıza deneylerinde ışık kullanılarak yapılan deneylerde de aynı olumlu sonuçlar alınıyor.

Havuz ortamında el/parmak ucundaki yem ile beslenmeye alıştırılan balıklar aynı eli tercih ettikleri saptanıyor.

Büyük bir tank ortamında bir ag içine hapsedilen bir balıgın daha önceden agın bir tarafında açılmış olan bir deliğin yerini öğrenip dışarıya çıkması saglanıyor.

akabinde 11 ay sonra balık aynı ortama atıldıgında direkt olarak o deliği hatırlayıp oradan çıktıgı gözleniyor.

Laboratuar ortamında bir makenizmaya dokundugunda suya yemin düşeceginin ögrenen ve alışan alabalık ardından 3 aylık bir süre başka bir ortamda besleniyor .Tekrar makenizmalı ortama alınan balık makenizmayı hatırlıyor ve kendi yemini kendisi tedarik etmiş oluyor


Beslenme konusunda yapılan araştırmalarda farklı gıdaların farklı şekilde hafızaya alındıgı saptanıyor.bununda çeşitler arasında hafızalama da sınır oldugu düşünülüyor.Ayrıca aynı balıgın farklı su ortamlarında aynı yem konusunda farklı hafızalama yaptıklarıda anlaşılıyor

Etobur balıkların yemi olan türlerin aralarındaki sosyal dayanışma ve buna eklenen öğrenme olsundan ötürü kendi düşmanlarının ne oldugunu ögrenmeleri gerçekleşiyor

Mesela hiç turna görmemiş bir kızılkanat kendi gurubu iinde iken digerlerinin kaçma hareketine uyarak neyin tehlikeli oldugunu onlardan ögrenebiliyor

Aynı şekilde kendine zararsız olan türlerinde birbirlerine olan tepkisizlikleri ögrenme sonucu oluşuyor.

1972 de Wiskonsin üniversitesinden Dr arthur Hasler somon balıklarının koku ile ögrendiklerinin hafızadaki yeri konusunda araştırma yapıyor

bır gurup gelişkin dere somonunu tutup nostillerini tıkıyor ve işaretleyip suya bırakıyor akabinde yumurtaya dönüş zamanında bu işaretli balıkların diger sürülein en arkasında oldukalarını saptıyor bazılarınında olmadıgını görüyor

Balıklardaki görme ve koku gibi duyular ile yaşamlarındaki deneyimleri hafızaya kaydettiği bir gerçek ama hengi türün ne kadar hafıza yeteneği oldugu çok derin ve uzun süreli araştırma gerekiyor..

Yukarıda koyu olarak belirtilen ifadeden yola çıkarsak
aynı balıgın(türün) farklı ortamda aynı yem ile temasında farklı tepki vermesi dogal olabilir.

kolay gelsin

[rusan]

Değerli bilgiler için teşekkürler Muvaffak abi.

Akvaryumla uğraştığım zamanlarda balıkların hafızalarının kısa olmadığını çok iyi anladım. Örneğin bir akvaryumdan başka bir akvaryuma balık aktardığımızda balık belli bir süre adapte olamıyor ve alışması gerekiyor. Eğer bilindiği gibi 3 sn olsaydı böyle birşey olmazdı. Ya da maymun kafa balıkları tek eşlidir. Eşi öldükten sonra eş tutmuyorlar. Hafızaları olmasaydı tekrar eş tutabileceklerini düşünüyorum.
Aynı şekilde bir diskusun başındaki bir hastalıktan dolayı her gün kepce ile yakalanıp ilaç sürüldüğünü, bir müddet sonra diskusun kepçeye kendisinin girmeyi öğrendiğini okumuştum.

[orhanekmekci]

Paylaşım ve bilgilendirme için teşekkürler Muvaffak bey

[Mufi]

Sevgili Ruşan haklısın, özellikle olta merakı olupta aynı zamanda evinde akvaryum merakıda olanlar bilir,, hatta bazı insanlar merak mucibi deneyler bile yapmıştır.. mesela benim geçmiş yıllardaki akvaryum lu yıllarımda , yemi hep aynı noktadan ve aynı zamanda vermemden dolayı , akvaryuma yaklaştıgımda balıkların yem bölgesine hareketlendiğinin görüdüm . bu çok basit bir görsel dir..

aynı olayı , kültürbalıkçılıgında rastlanır , kafese yaklaşan yem teknesini hisseden balıklar anında hareketlenir..

[rusan]

Sevgili Ruşan haklısın, özellikle olta merakı olupta aynı zamanda evinde akvaryum merakıda olanlar bilir,, hatta bazı insanlar merak mucibi deneyler bile yapmıştır.. mesela benim geçmiş yıllardaki akvaryum lu yıllarımda , yemi hep aynı noktadan ve aynı zamanda vermemden dolayı , akvaryuma yaklaştıgımda balıkların yem bölgesine hareketlendiğinin görüdüm . bu çok basit bir görsel dir..

aynı olayı , kültürbalıkçılıgında rastlanır , kafese yaklaşan yem teknesini hisseden balıklar anında hareketlenir..

Katılıyorum abi bu olay benim de başıma bir çok kez geldi.
Hatta bazı astronot balıkları sahibinden başkasının attığı yemleri yemediği, ya da dekor değiştirildiğinde beğenmediğinde, dekor eski haline getirilene kadar yüzmeyip, yem yemeyip öylece durduğu da görülmüştür. Bunlar da örnek verilebilir.

[MaVrUşGiL]

Abi toplumda yerleşmiş bir bilginin bilimsel sonuçlarla yanlış olduğunu belirten bir yazı paylaşmışsınız teşekkür ederim.

Bir çok amatör balıkçı gibi hepimizinde farklı farklı deneyimleri vardır bende bir kaçını ekleyim
örneğin öğrenciliğimde yaptığım kefal avlarında bir merada ekmekle tutarken aynı kıyı şeridinde 4-5 km. mesafedeki marinada garos veya tavuk ciğeri ile aynı balığı tutabiliyorduk ve bu meralardaki balıklar yine bizlerin alıştırması sonucu böyle bir tercihe sahip olmuşlardır.

Ancak lüfer, sarıkanat zamanı yaptığım bir şey bu teze biraz ters düşmektedir tabi istisna olma ihtimali yüksektir.
yinede eklemek isterim; Avclığı gerçekleştirdiğim merada insanlar o kadar yereldiki ve yeni balıkçı gelmezdi herkesin yeri belli idi ve ben her akşam aynı kayadan atardım.
Yaklaşık 1 metrelik derinlikteki oyuğu bir lapin balığı mekan tutmuş ve ne zaman gitsem orada idi ve balığın başlamasını beklerken hazırladığım el oltasını bir kıstırma ve bir midye parçası ile onun önüne indirir ve her gün en az 10-15 kere tutup geri bırakırdım, hiç bir zamanda beni ret etmezdi ve bu iş yaklaşık 1,5 ay kadar sürdü

[Mufi]

Sevgili Serkan , agaşonda yatmış bir zıpkıncıyı ilk kez gören bir taş balıgı , kıpırdamadan duran bu nesneye(insana) yaklaşır , merak eder, zarar gelmez ise alışır bile,, nitekim belgesellerde kayalık alanlarda turizim amaçlı dalışlarda yeme alıştırılmış balıkları görmek mümkündür ancak

Ancak , o taş balıgı zıpkıncıdan bir darbe ile kurtulursa bir kez daha ona yaklaşması ihtimali zayıftır..

canlılar dünyasında merak vardır balıklarda da , ilk kez gördükleri şeyi merak ederler.. önemli olan ürkmemeleridir..

ama balıgın anlık iç güdülerinin ne oldugunu bilemediğimiz için bazen bir levreğin bir rapalaya atlaması için onun 8 cm den büyük olmaması gerekir... eger o an orada 15 cm lik sahte kullanıyorsan balık sahteyi takip eder ama saldırmayabilir. çekinir.. Balık dünyasa daha bir çok bilinmezlıklerle dolu bu nedenle avcılıkta bir çok değişken vardır ve bazı şeyler net söylenemez -net tavsiye edilemez, günü gününe uymayan bir balık için

[Mufi]

Lüfer ve sarıkanat derken benim eski istanbul yıllarımı hatırlattın , burada yine balıkların beslenme alışkanlıgı devreye giriyor,

öncelikle , balık ortamda çok çeşitli gıda bulursa seçim yapabilir.. ama çeşit az ise buldugunla yetinir..

şimdi bizler bogazda uzun olta ile lüfer avlarken , diyelimki balık 20 metrede bir koyda yatmış vaziyette mesela tarabyada ,

biz teknede beklerken aşagıda kaç metrede ne var bilemeyiz, izmariti dipte biliriz ama bazen 3-5 metre yukarı çıkabilir. istavrit desek . hem dipte hem orta suda olabilir.. Bu durumda lüfer o anda orada ne yapıyor ? neden oyalanıyor ? birşey için pusudamı ? yoksa geyikmi yapıyor ?

bunların hepsi ve nicesi bir soru işaretidir .. zira dipte gözümüz yoktur.. o halde elimizde ki imkanlarla değişik yemleri indirip , şak-şak veya yaprak .. olmadı uzun olta deneriz..birinden biri netice verir ..

[LeVrEkCi]

benim akvaryumdaki balıklar ciddi şekilde beni tanır oldular,odaya giriyorum bir sürü yavru lepistes hepsi birden akvaru-yumun üst sularına çıkıyorlar benden başkası girdiğinde aynı şeyi yapmıyorlar.
ayrıca levrek merasında birsürü gümüş varken benim minik izmaritimi seçen levrekleri görünce hep bu balıklar gümüşe doymuş çeşite geliyorlar demişimdir.
bilgiler için teşekkürler muvaffak abi,bu bilgilerden yola çıkarak değişik avlar bile yapılabilinir.teşekkürler.

[YaKaMoZ]

Halk arasinda bazi benimsenmis laflar var...
Balik hafizasi da bunlardan biri kaldiki baliklarda kendi aralarindaki cinslerine gore farklilik gosteriyor rapalanin rengini secmeleri deprem oldugu zaman baluklarin ortadan kaybolmalari butun bu ornekler baliklarin hafizasinin gayet yerinde oldugunun gostergesi paylasim icin tesekkurler MUVAFFAK abi